نشست مسعود پزشکیان با فعالان اقتصادی
مسعود پزشکیان رئیس جمهور منتخب؛ اولین رئیس جمهوری است که پس از انتخاب برای شنیدن دغدغههای فعالان اقتصادی بخش خصوصی به اتاق باززرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران رفت.
به گزارش عصرسازندگان، اتاق ایران برای دومین بار از زمان کارزار چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری میزبان مسعود پزشکیان است. پزشکیان در نوبت نخست بهعنوان نامزد انتخابات ریاستجمهوری در جمع فعالان اقتصادی حاضر شد و این بار بهعنوان رئیسجمهور منتخب در این جمع حاضر شده است.
در ابتدای این نشست، رئیس اتاق بازرگانی صنایع معادن و کشاورزی ایران گفت: بخش خصوصی آمادگی همکاری کامل برای مشارکت در توسعه مکران را در راستای اجرای سیاستهای کلی مقام معظم رهبری در حوزه دریا محور را دارد.
صمد حسنزاده با تأکید بر اینکه توسعه اقتصاد کشور با مشارکت مردم توسط بخش خصوصی محقق خواهد شد، افزود: اینکه رئیسجمهور منتخب در راستای وعدههای خود در ایام انتخابات در اولین دیدار خود در جمع بخش خصوصی حاضر شده است امیدآفرین است.
او با اشاره به نامطلوب بودن وضعیت فضای کسبوکار، اظهار کرد: خواسته ما این است که دولت چهاردهم توجه بیشتر به بهبود فضای کسبوکار، توسعه اقتصادی و توسعه و بهبود روابط بینالمللی را در اولویت خود قرار دهد.
تقویت اقتصاد ملی، نخ تسبیح سیاستگذاری دولت باشد
در ادامه محمد قاسمی، رئیس مرکز پژوهشهای اتاق ایران با اشاره به مشکلات کلان اقتصاد، گفت. این جلسه مأموریت دارد از راهحل علمی، مشکلات اقتصاد ایران بگوید و معیارهایی ارائه کند که در انتخاب هیات دولت و حکمرانان، کمکحال رئیسجمهوری باشد.
او ادامه داد: اقتصاد ایران وارث یک ساخت اقتصادی است و فعالیتها در همه بخشهای اقتصادی باهم مرتبط است. ۶۰ سال سیاستگذاری پولی مالی ارزی و صنعتی و مداخلات دولت در قیمتگذاری اقتصاد را به چنین روزی رسانده و انتظار نمیرود این ساخت در یک سال تغییر کند؛ اما انتظار میرود در مسیر تغییر نقشه حرکت کنیم.
قاسمی ادامه داد: وقتی وضعیت اقتصاد ایران و ترکیه یا ایران و کره جنوبی را باهم مقایسه میکنیم، میبینیم هم پیوندی اقتصاد ترکیه و کره جنوبی بسیار بالاست و بخشهای مختلف اقتصادی در آنجا درهمتنیده است؛ اما ساخت اقتصادی ایران به دلیل تحریم با آسیب جدی مواجه بوده، دولت جایگزین بخش خصوصی شده و نرخ تأمین مالی بخش خصوصی بالاترین نرخ بعد از جنگ است.
رئیس مرکز پژوهشهای اتاق ایران، در بخش دیگری از سخنان خود، اظهار کرد: مهمترین موانع محیط کسبوکار ازنظر اتاقهای سهگانه تعاون، اصناف و بازرگانی ایران، غیرقابلپیشبینی بودن و بیثباتی سیاستها، مقررات و قوانین، ناعادلانه بودن دریافت مالیات و قوانین تأمین اجتماعی و همچنین دخالت نهادهای مختلف در وضعیت اقتصادی است.
او ادامه داد: درخواست بخش خصوصی این است که همزمان با تشکیل کابینه دولت، کابینه بخش خصوصی نیز تشکیل شود و ماهانه یا هر دو سه ماه یکبار جلسهای با کابینه دولت تشکیل دهد.
قاسمی همچنین تأکید کرد: در تشکیل تیم اقتصادی دولت باید مشخص شود که هر سیاستی چه مسئولی خواهد داشت و روی اتخاذ سیاستها هم ارزیابیهای پیش از تصمیمگیری انجام شود. مثلاً زمانی که تصمیم گرفته شد دلار ۴۲۰۰ حذف شود، روش کار مشخص نبود و دو سال وقت دولت صرف روش کار و صرف اصلاح عوارض شد.
او با تأکید بر اینکه نباید تصمیماتی گرفته شود که عوارض داشته باشد، گفت: در دولت جدید، باید تقویت روابط خارجی و بهبود دیپلماسی اقتصادی در دستور کار قرار گیرد تا راه را برای تعالی اقتصاد ایران باز کند؛ در دهه اخیر، اقتصاد ما ۲.۵ درصد رشد کرد و اقتصاد ترکیه ۲.۵ برابر شده است.
رئیس مرکز پژوهشهای اتاق ایران، با اشاره به اینکه تحریمها فضای سیاستگذاری را محدود کرده است، افزود: در این وضعیت، سیاستگذاران برای اصلاح مسائل مهم کشور، از واکنش مردم و درهمریختگی اقتصاد واهمه دارند و به این اصلاحات نمیپردازند. البته در این شرایط اقتصاد بقا خواهد داشت اما امکان رشد و توسعه محدود میشود.
قاسمی خطاب به رئیسجمهور منتخب و دولت چهاردهم، گفت: برای برونرفت از بنبست اقتصاد، بخش خصوصی را صفشکن تحریم کنید و مسائلی نظیر قیمتگذاری دستوری بدون پشتوانه علمی را بهصورت کارشناسی حلوفصل کنید.
او با بیان اینکه اگر مسیر اقتصاد طبق روال قبل ادامه پیدا کند، دولت نیازی به اقتصاددان ندارد، گفت: نهادهای تنظیمگر، مأموریت اصلاح سیاستها را به عهده گیرند و دولت با امضای یک محور سیاستی، تقویت اقتصاد ملی را نخ تسبیح سیاست قرار دهد.
رئیس مرکز پژوهشهای اتاق ایران، ادامه داد: دولت جدید برای ناترازی بودجه خود دست در جیب بنگاهها نکند، بلکه هضمکننده ناترازی بقیه بخشها باشد و محدودیت صادراتی را برای کمک به ارزآوری کشور برطرف کند.
شورای عالی تأمین اجتماعی و سهجانبه گرایی واقعی احیا شود
مجتبی صفایی، رئیس اتاق اصناف ایران نیز در ادامه این نشست با ابراز امیدواری نسبت به اینکه روزهای خوبی برای اقتصاد ایران رقم بخورد، گفت: از دولت چهاردهم انتظار داریم قوانینی را که سالهاست با هدف حل مشکلات اقتصادی و تسهیل محیط کسبوکار تصویب شده اما به اجرا نرسیده است، اجرا کند.
او با بیان اینکه در ماده ۲ قانون بهبود مستمر محیط کسبوکار، مشورت با بخش خصوصی قبل از هرگونه تصمیمگیری، الزامی است، افزود: سالهاست که این مادهقانونی اجرا نمیشود و مشکلات بسیاری برای فعالان اقتصادی ایجاد میکند. ما از رئیسجمهور منتخب و دولت چهاردهم میخواهیم این مادهقانونی را اجرا کند.
رئیس اتاق اصناف، ادامه داد: اینکه نظر بخش خصوصی در تصمیمات اقتصادی دیده نشود، یک آفت جدی برای اقتصاد است و امیدواریم دولت جدید این مسئله رفع شود.
صفایی با اشاره به گستردگی بخش اصناف در اقتصاد ایران، اظهار کرد: بخش اصناف مشتمل بر چهار میلیون واحد صنفی است؛ اما این بخش بزرگ در هیچیک از شوراهای عالی و نهادهای تصمیمساز و تصمیمگیری جایگاهی ندارد. این بخش که عملاً خود بازار به شمار میآید، عضو شورای رقابت نیست و ما میخواهیم برای نظارت بر بازار از نماینده اصناف دعوت شود.
او عضویت بخش خصوصی در مراکز تصمیمگیری را یکی از انتظارات بهجای این بخش دانست و از رئیسجمهور منتخب خواست برای احیای شورای عالی تأمین اجتماعی و اجرای سهجانبه گرایی واقعی در این سازمان برنامهریزی کند.
رئیس اتاق اصناف ادامه داد: از رئیسجمهور منتخب انتظار داریم در تحقق دولت الکترونیک گام جدی بردارد. دولت سیزدهم درگاه ملی مجوزها را راه انداخت؛ شما اجازه ندهید عدهای این حوزه و این سامانه را تضعیف کنید.
صفایی با اشاره به اینکه تعدد سامانهها مشکل امروز اصناف است و باعث میشود کالا و خدمات به دست مردم نرسد، گفت: نظارت حق دولت است؛ اما همزمان با نظارت اجازه دهید بخش خصوصی کار کند. مشکل امروز بخش خصوصی تعدد بخشنامههاست و دولت باید جلوی این خود تحریمیها را بگیرد.
او همچنین از رئیسجمهور منتخب درخواست کرد: تمرکززدایی را باب کنید و با برونسپاری، جلوی مشکلات را بگیرید تا مشکلات در استانها حل شود نه تهران.
او همچنین برگزاری دیدار دورهای دولت با اعضای اتاقهای سهگانه ایران، تعاون و اصناف را خواستار شد.
دولت از ابزار بخش تعاون برای حل مشکلات استفاده کند
در ادامه نشست فعالان اقتصادی با رئیسجمهور منتخب، علیرضا جمالی نماینده اتاق تعاون با تأکید بر اینکه بخش تعاون با تمام توان برای حل مشکلات کشور در کنار دولت چهاردهم خواهد بود، گفت: بیش از ۱۰۵ هزار تعاونی فعال در حوزههای مختلف بیش از ۱.۸ میلیون شغل مولد ایجاد کردهاند.
او با بیان اینکه بیش از ۹ درصد اشتغال کشور در بخش تعاون ایجاد شده است، افزود: توسعه بخش تعاون با ایجاد اشتغال ارزان، بهترین راه برای افزایش اشتغالزایی و حل مشکل بیکاری است.
جمالی با بیان اینکه از ۱۳۰ میلیون تن تولیدات کشاورزی کشور، بیش از ۶۵ درصد مربوط به بخش تعاون است، اظهار کرد: ۱۴ درصد تولید مسکن، ۶۵ درصد از خدمات حملونقل، ۸ درصد بهرهبرداری معادن توسط بخش تعاون رقم خورده و شرکتهای تعاونی در سال گذشته ۱.۸ میلیارد دلار صادرات داشتهاند.
او ضمن اینکه از دولت چهاردهم درخواست کرد از ظرفیت گسترده تعاونیها استفاده کند، افزود: تجربه موفق تعاونی مرزنشینان میتواند در ساماندهی کولبران استفاده شود.
در ادامه، صلاحالدین دلشاد، دیگر نماینده بخش تعاون نیز با اشاره به شبکه گسترده تعاونیها در کشور گفت: با توجه به نقش تعاونیها در شبکه حملونقل و ترانزیت، میتوان با ایجاد شرکتهای بزرگ تعاونی در این بخش هم حملونقل را توسعه داده و هم عواید مالی گستردهای به مردم رساند.
او افزود: به دلیل انسجام و شفافیت عملکرد تعاونیها و دریافت سود پایین، تعاونیها ابزار مناسبی برای کاهش فاصله قیمت تولیدکننده و مصرفکننده هستند.
او با اشاره به ساخت ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار واحد مسکونی توسط بخش تعاون و وجود ۲ هزار و ۷۶۰ تعاونی بهداشت و درمان که عمدتاً در مناطق محروم خدمات میدهند، گفت: انسجام ظرفیتهای مردمی در قالب تعاونیها میتواند بسیاری از مشکلات کشور را حل کند و دولت باید از این ظرفیت استفاده کند.
لزوم تغییر حکمرانی حوزه معدن
در ادامه نشست، بهرام شکوری. رئیس کمیسیون معدن و صنایع معدنی اتاق ایران، گفت: معدن مهمترین ظرفیت اقتصادی کشور است و میخواهد جایگزین نفت شود. در برنامه هفتم توسعه هم رشد ۱۳ درصدی برای این بخش در نظر گرفته شده که تحقق آن نیازمند الزاماتی است.
شکوری با بیان اینکه ۹۸ درصد معادن کشور در حبس است، افزود: با این نوع حکمرانی در حوزه معدن، رشد ۱۳ درصدی ممکن نیست.
او ادامه داد: ۳ دهم درصد پروانه بخش خصوصی در حوزه معدن کمترین آسیب را برای کشور دارد اما همین بخش بیشترین موانع را در پیش پای خود میبیند.
شکوری با تأکید بر اینکه باید از تجربه بخش خصوصی در تشکیل کابینه اقتصادی دولت استفاده شود، اظهار کرد: آقای پزشکیان، شما آخرین امید کشور هستید و امیدواریم امید مردم ناامید نشود.
از ظرفیت بخش خصوصی برای توسعه ایران استفاده شود
در ادامه نشست دیدار رئیسجمهور منتخب با فعالان اقتصادی اتاق ایران، اصناف و تعاون، علی نقوی، رئیس کمیسیون احداث، خدمات فنی و مهندسی اتاق ایران، گفت: پیشنهاد میکنیم در وزارت راه و شهرسازی، مدیریت برگزاری جلسات بر عهده اتاق ایران باشد و همزمان اتاق ایران نیز از ظرفیت همه تشکلهای مهندسی استفاده خواهد کرد.
نقوی با بیان اینکه ما میخواهیم ایران ۲۰۳۴ را تصویر کنیم، افزود: برای توسعهیافتگی ایران باید در حوزه زیرساختها کار کرد و برای توسعه زیرساختها اتاق ایران میتواند برنامه کارشناسی تدوین کند. بر همین اساس درخواست داریم که دبیرخانهای با محوریت اتاق ایران تشکیل شود تا از ظرفیت بخش خصوصی برای کمک به دولت و تحقق ایران توسعهیافته استفاده کنیم.
مقاومت نظام حکمرانی محیطزیست و اقتصاد چرخشی کشور در مقابل اصلاح
توحید صدرنژاد، نماینده کمیسیون استاندارد، محیطزیست، توسعه پایدار و آب، در ادامه این نشست با اشاره به رشد اقتصاد چرخشی جهان در ۲۰ سال گذشته، گفت: در شرایطی از این قافله عقب افتادهایم که درآمد امریکا در این حوزه از ۶۰۰ میلیارد دلار در سال عبور کرد است.
او ادامه داد: متأسفانه اقتصاد ایران هنوز خطی است. سالانه ۳.۵ میلیارد دلار کالای ارزشمند در انتهای زنجیره ارزش به پسماند تبدیل شده و به شبکههای زیرزمینی سوداگری قاچاق و زبالهگردی تحویل میشود. با این حال بخشهایی از دولت در مقابل تنظیمگری در این بخش، اعمال یک دستورالعمل برای زنجیره بازیافت، انتقال صدور مجوزهای کسبوکار به درگاه ملی مجوزها و اعمال مشوقهای قانونی در مقابل بهرهمند شدن کشور از این مزیت اقتصادی، مقاومت میکند.
صدرنژاد، افزود: در حوزه آب حقوق مالکیت به رسمیت شناخته نمیشود. در مقابل استفاده از ظرفیت ماده ۱۲ قانون رفع موانع رقابتپذیر برای مبادله آب صرفهجویی شده و سوخت حاصل از صرفهجویی ناوگان فرسوده به شدت مقاومت میشود.
او با بیان اینکه برای جهش تولید نیازی به قوانین بالادستی جدید نداریم، اظهار کرد: کافی است نظام حکمرانی متوازن عمل کند و دولت به جای مقاومت در مقابل بهبود محیط کسبوکار و حاکمیت سلیقه، با جامعه مدنی و نهاد بخش خصوصی همراه شود. تنها در زنجیره بازیافت قادر به افزایش تولید ناخالص سالانه حداقل به میزان ۱۰ میلیارد دلار و ایجاد یکمیلیون فرصت شغلی پایدار خواهیم بود که چندین برابر از هزینه مدیریت پسماند تمام شهرها و روستاهای کشور بیشتر است.
صدرنژاد با الزامی دانستن پیوستن به توافق پاریس افزود: در صورت جدی گرفته نشدن این کنوانسیون به زودی کشور را حتی در تجارت با شرکای منطقهای دچار مشکل خواهد ساخت.
او در پایان خواستار مرجعیت سازمان ملی استاندارد در امر کیفیت و پیگیری فرایند پذیرش استاندارد ایران در تجارت با شرکای تجاری کشور شد.
برنامه توسعه صنعتی با مشارکت بخش خصوصی و کارشناسان بین المللی تدوین شود
علیرضا کلاهی، رئیس کمیسیون صنعت اتاق ایران نیز با انتقاد از فقدان استراتژی توسعه صنعتی، گفت: متاسفانه امروز ایران در هیچ زنجیره جهانی حتی انرژی نقش ندارد.
او افزود: پیشنهاد ما تدوین برنامه توسعه صنعتی با مشارکت بخش خصوصی و جذب کارشناسان بین المللی برای تدوین سندهای اجرایی است.
کلاهی با اشاره به کاهش مزیت سرمایه گذاری در بخش صنعت ادامه داد: در فضای بی ثبات هیچ فعالیت پایدار مولدی شکل نمیگیرد و فقط فضای سوداگری گشوده خواهد شد.
به گفته کلاهی ناترازی زنجیرههای تأمین و تولید، استقرار واحدهای صنعتی در مکانهای نامناسب، نیاز به بازنگری کامل در ساختار مشوقهای صنعتی و ناترازی انرژی از دیگر مسائل و مشکلات حوزه صنعت آیت که باید برای انها فکری شود.
پیشنهاد ایجاد معاونت بهینهسازی با مشارکت بخش خصوصی
آرش نجفی، رئیس کمیسیون انرژی اتاق ایران نیز در این نشست با تأکید بر اهمیت اصلاح الگوی مصرف و بهرهوری در حوزه انرژی، به ارائه راهکارهای در این حوزه پرداخت و گفت: ایجاد نهاد تنظیمگر برق و نفت و پتروشیمی، ایجاد معاونت بهینهسازی با مشارکت بخش خصوصی ازجمله مهمترین راهکارهاست.
او با بیان اینکه باید در حوزه نفت از ظرفیت بانکرینگ استفاده شود ادامه داد: اگر افزایش پیچیدگی در تولیدات پتروشیمی انجام نشود شرکتهای پتروشیمی بهزودی ورشکست خواهند شد.
نجفی با بیان اینکه امسال به ارزش ۱۴ میلیارد دلار در نیروگاهها برای تأمین برق مجبور به استفاده از سوخت مایع خواهیم بود که مخاطرات زیستمحیطی دارند، ادامه داد: باید بهرهگیری از انرژیهای تجدیدپذیر در اولویت قرار گیرد و واردات تجهیزات مربوط به آن آزاد شود.
مشکلات صنعت حملونقل نیازمند علاج فوری است
در ادامه نشست، رضا رستمی، رئیس کمیسیون حملونقل اتاق ایران به مشکلات حوزه ترانزیت اشاره کرد و گفت: زمینگیر شدن ۶۹ هزار راننده و کامیون ما در مرزها به دلیل عدم صدور ویزا در اروپا، از اصلیترین مشکلات این صنعت است که باید برای رفع آن اقدام فوری شود.
او با اشاره به تداوم تعلیق ایران از بیمه سبز به علت عدم مدیریت بیمه مرکزی، افزود: عمر بالای ناوگان حملونقل کشور در بخشهای مختلف از مشکلات دیگر است و متأسفانه متولی نوسازی ناوگان مشخص نیست.
او با بیان اینکه بخش کالا و مسافر از پرداخت عوارض ارزشافزوده معاف هستند، گفت: متأسفانه این مصوبه اجرا نمیشود و بیش از ۴ هزار شرکت ما درگیر مشکلات ناشی از این موضوع هستند.
او تأکید کرد: مشکل نیروی انسانی از دیگر مشکلات این حوزه است؛ از ۱۰۰ راننده بازنشسته ۴۲ راننده جدید جایگزین میشوند.
به تشکیل سازمان ملی فرش و صنایعدستی ذیل ریاستجمهوری نیازمندیم
در ادامه سید مرتضی حاجیآقا میری، رئیس کمیسیون فرش، هنر و صنایعدستی اتاق ایران، گفت: در حوزه فرش و صنایعدستی، زنجیره اشتغال مستقیم ۲ میلیون نفری وجود دارد که صد در صد متکی به بخش خصوصی است. با احتساب سرانه اشتغال دو میلیارد تومانی در صنعت، ارزشی معادل ۴ هزار همت دارد که ریالی از آن را دولت پرداخت نمیکند و میدانیم که در صورت از دست رفتن این اشتغال دولت منابعی برای جایگزینی در اختیار ندارد.
او تصریح کرد: حدود ۹۰ درصد از شاغلان این حوزه، با وجود قانون بیمههای اجتماعی قالیبافان و فعالان صنایعدستی شناسهدار، از خدمات بیمههای درمانی و بازنشستگی محروم هستند و بدیهی است که تأمین اعتبار بهمنظور اجرای دقیق این قانون یکی از مطالبات ما از دولت است.
به گفته میری در حوزه گردشگری طبق آخرین آمار با ورود ۶ میلیون گردشگر خارجی به کشور، یکمیلیون و دویست هزار فرصت شغلی وجود دارد؛ یعنی با احتساب شاغلان این حوزهها و خانواده آنها معیشت حدود ۱۳ میلیون نفر معادل ۱۵درصد از مردم ایران از این دو بخش تأمین میشود.
میری در ادامه افزود: در دهه هفتاد، ۴۴ درصد صادرات غیرنفتی ایران به ارزش بالغبر ۲ میلیارد دلار را فرش دستباف به خود اختصاص میداد و امروز به دلیل سیاستهای ناکارآمد داخلی و تحریمهای بینالمللی به ۴۰ میلیون دلار یعنی کمترین میزان صادرات در پنجاه سال اخیر کاهشیافته است.
او تصریح کرد: بخش عمدهای از ۶ میلیون گردشگر ورودی به کشور نیز گردشگران مذهبی هستند؛ اما ظرفیتهای گردشگری سلامت، فرهنگی و تاریخی ایران همچنان بلااستفاده مانده که در صورت توجه دولت به این حوزه آمار گردشگران ورودی و مشاغل ایجادشده میتواند بهراحتی تا دو برابر افزایش یابد.
میری دلیل محقق نشدن رشد اقتصادی ۸درصدی را بیاعتنایی به ظرفیتهای بدون جایگزین عنوان کرد و گفت: اگر امروز هم به دنبال تحقق رشد ۸ درصدی اقتصادی و رشد ۲۳درصدی صادرات غیرنفتی هستیم باید از ظرفیتهای واقعی کشور استفاده کنیم. برای تحقق رضد ۸ درصدی، در حوزه گردشگری به احیای شورای راهبری گردشگری سلامت، جذب سرمایهگذاری خارجی و تقویت تأسیسات و زیرساختهای حمل نقل ریلی، دریایی و خطوط هوایی نیازمندیم.
او درباره حوزه فرش هم گفت: در حوزه فرش و صنایعدستی به تشکیل سازمان ملی فرش و صنایعدستی ذیل مجموعه ریاست جمهوری نیازمندیم. متولی قدرتمندی که فقدان آن سبب شده که فعالان این حوزه از بیمه محروم باشند، گشایش اندک در کاهش تعهد ارزی صادرات فرش و صنایعدستی به میزان ارزش مواد اولیه در قانون بودجه ۱۴۰۲ در سال ۱۴۰۳ تکرار نشود و زمان و نیروی بخش خصوصی بجای توسعه بازارها صرف مانع زدایی و تسهیلگری شود.
بخش خصوصی در کنار دولت میایستد
سید عبدالوهاب سهلآبادی، رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت ایران هم در این نشست به مشکلات مختلف فعالان اقتصادی ازجمله دستگیری و زندانی شدن آنها اشاره کرد و گفت: با همراهی کسانی چون آقای طیب نیا که کنار رئیسجمهور قرار دارند، امیدواریم که مسیر توسعه اقتصادی و صنعتی را هموار کنید. ما فعالان بخش خصوصی تمامقد در کنار شما خواهیم ایستاد.