چین، چرخش زمین را کُند میکند
اداره کل ملی هوانوردی و فضای آمریکا (ناسا) در گزارشی مدعی شد: که عمل پر کردن مخزن عظیم سد سهدره چین میتواند در چرخش زمین تغییر ایجاد کند و طول روزهای ما را تا حدی افزایش دهد.
به گزارش عصرسازندگان به نقل از dailygalaxy، سد Three Gorges؛ با ذخیره میلیاردها تُن آب در سطح زمین قابلیت کند کردن چرخش زمین و افزایش طول هر روز به میزان ۰.۰۶ میکروثانیه را داراست.
سد سهدره (سهدهانه)، بر روی رودخانه یانگ تسه در استان هوبی چین قرار دارد؛ عنوان بزرگترین نیروگاه برق آبی روی کره زمین را به خود اختصاص داده است. این سد در کاهش دور چرخش زمین معروف است.
ساخت این سد تقریباً ۱۸ سال طول کشید و در سال ۲۰۱۲ به پایان رسید. این سازه غولپیکر ۲۳۳۵ متر طول و ۱۸۵ متر ارتفاع دارد و تا ۴۰ کیلومتر مکعب آب را در خود جای میدهد – یعنی حدود ۴۰ تریلیون لیتر!
سد Three Gorges؛ با ذخیره میلیاردها تُن آب در سطح زمین قابلیت کند کردن چرخش زمین و افزایش طول هر روز به میزان ۰.۰۶ میکروثانیه را داراست.
درباره سد سهدره
توان خروجی نیروگاه برقآبی ساختهشده در این سد ۲۲ هزار و ۵۰۰ مگاوات است که آن را به قدرتمندترین نیروگاه برقآبی روی زمین تبدیل کرده است.
نیروگاه برقآبی این سد در سال ۲۰۲۰ میلادی، ۱۱۲ تراوات ساعت برق تولید کرد که بیشتر از مصرف انرژی سالانه کشورهایی مانند فنلاند یا شیلی است. این سد شامل یک آسانسور کشتی است که ناوبری را در مخزن عظیم آن تسهیل میکند.
اما درباره سد Three Gorges نکتهای وجود دارد که به داستانهای علمیتخیلی شباهت دارد: به گفته ناسا، توده عظیم آب جابهجاشده توسط سد در هنگام پرشدن مخزن، باعث تغییر جزئی در چرخش زمین میشود. این پدیده به ممان اینرسی (moment of inertia)، یک اصل حاکم بر دینامیک چرخشی، گره خورده است. هنگامی که میلیاردها تُن آب در سطح زمین توزیع میشود، چرخش سیاره ما کُند و طول هر روز ۰.۰۶ میکروثانیه بیشتر میشود.
آیا میزان چرخش زمین قابل تغییر است؟
کل این ایده از اصول فیزیک در مورد توزیع جرم و چیزی به نام گشتاور اینرسی ناشی میشود. پس از آن که ناسا مطالعهای در سال ۲۰۰۵ درباره اثرات زلزله بزرگ و سونامی در اقیانوس هند در سال ۲۰۰۴ منتشر کرد، مورد توجه قرار گرفت. این رویداد جرم زمین و لحظه اینرسی را تغییر داد و زمان روزها را حدود ۲.۶۸ میکروثانیه کوتاهتر کرد.
دکتر بنجامین فونگ چائو از مرکز پرواز فضایی ناسا معتقد است: موارد مشابه زمانی اتفاق میافتد که انسانها کارهای بزرگی مانند پر کردن سدهای غول پیکر انجام میدهند. از نظر تئوری، حرکت آب زیاد میتواند قطب زمین را حدود ۲ سانتیمتر به حرکت درآورد.
هدف اصلی این سد، تولید برق و کنترل سیل است، اما چیزهای بیشتری از آنچه که به نظر میرسد وجود دارد. همانطور که آب پشت این سد عظیم انباشته میشود، توده عظیمی را جابه جا میکند که ممکن است با تغییر نحوه پخش جرم، چرخش زمین را تغییر دهد.
این تغییر در زندگی روزمره نامحسوس است؛ اما نشاندهنده قابلیت انسان برای تأثیرگذاری بر مکانیک سیارهای در مقیاس کیهانی است.