صنعت ساخت و ساز در بن بست بی‌قانونی و خروج سرمایه
صنعت ساخت و ساز در ایران طی سال‌های اخیر با ترکیب مشکلاتی همچون بروکراسی‌های پیچیده؛ خروج سرمایه، قیمت‌گذاری ناپایدار، تورم بالا و افت قدرت خرید مردم مواجه است.
به گزارش عصرسازندگان، ترکیب مشکلاتی که بر صنعت ساخت و ساز سایه انداخته، نه‌تنها سرمایه‌گذاری در پروژه‌های ساختمانی را کاهش داده، بلکه آینده صنعت ساختمان را نیز در هاله‌ای از ابهام قرار می‌دهند.
تسهیلات و تسهیل‌گری افزایش یابد
شهاب سعادت نژاد؛ رئیس انجمن سازندگان شهر تهران با اشاره به فرار سرمایه از صنعت ساخت و ساز تاکید کرد: با توجه به آینده غیرقابل پیش بینی صنعت ساخت و ساز، باید به افزایش تسهیلات و تسهیل‌گری بیندیشیم. صدور پروانه‌های انبوه سازان و سازندگان راحت‌تر شود، بروکراسی‌ها در شهرداری، نظام مهندسی و سایر ارگان‌های مرتبط به سرعت کنار گذاشته شود تا هم مردم به خرید و مشارکت راغب‌تر شوند و هم سرمایه‌گذار راحت‌تر ورود کند.
سعادت نژاد افزود: اگر صنعت ساخت و ساز با شرایط فعلی و تحت فشار هزینه‌های سربار ناشی از ارگان‌های مختلف و تأخیر در صدور مجوزها ادامه یابد؛ تمام سرمایه‌ها از پروژه‌های ساختمانی فرار می‌کنند و خانه‌دار شدن به رویا تبدیل می‌شود. تداوم این وضعیت می‌تواند منجر به کاهش عرضه مسکن، افزایش قیمت‌ها و تشدید بحران مسکن شود.
عضو هیئت مدیره انجمن صنفی کارفرمایی انبوه‌سازان مسکن و ساختمان استان تهران در مورد وضعیت صنعت ساخت و ساز در صورت تجاوز مجدد به کشور گفت: ما ۸ سال سابقه جنگ تحمیلی را داریم که طی آن ۸ سال، کارها انجام می‌شد، خانه‌ها ساخته می‌شد، مردم خانه می‌خریدند و زاد و ولد نیز انجام می‌شد.
سعادت نژاد ادامه داد: جمعیت ایران هنوز رو به رشد است و نیاز به مسکن همچنان وجود دارد؛ هنوز جمعیت کشور با رشد منفی مواجه نشده است و آمار متولدین بیشتر از آمار مرگ و میر است، بنابراین اگر جنگی هم اتفاق بیفتد، نیاز به مسکن وجود دارد ولی تولید اینبار با سرعت بالاتر، ساختمان‌های پیش‌ساخته و صنعتی سازی ادامه پیدا می‌کند.
وی افزود: البته ما در دوره جنگ ۸ ساله ثبات اقتصادی داشتیم که امروز نداریم و متاسفانه قیمت‌ها هفتگی افزایش می‌یابند که بزرگترین لطمه به اقتصاد است و باید جلویش را گرفت.
سیستم ارجاع شفاف و قانونمند باشد
رئیس انجمن سازندگان شهر تهران با اشاره به فعالیت‌های اخیر شهرداری در مورد ارجاع پروژه‌های ساختمانی اظهار داشت: شهرداری تهران خارج از قانون به مالکان اجازه می‌دهد ناظر بدون مجری و آزمایشگاه انتخاب کنند که در این صورت کیفیت، کمیت و ایمنی پروژه بی‌معنا می‌شود و به دوره ساختمان‌سازی بی‌کیفیت دهه ۸۰ تا ۹۰ بر می‌گردیم. از دهه ۹۰ تا امروز که مجریان و انبوه سازان وارد گود شدند کیفیت ساخت و ساز افزایش یافته است، ولی متاسفانه با بی‌قانونی‌های شهرداری که فقط در تفکر صدور مجوز و جمع آوری منابع مالی است معلوم نیست که آینده ساختمان‌ها چه می‌شود؟
سعادت نژاد پیشنهاد کرد و گفت: بهتر است که جوازهای ساختمان دو پروانه ای شود؛ پروانه اول معماری و طراحی معماری باشد و شهرداری هزینه عوارض و مالک جواز را بگیرد و پروانه دوم مانند کل دنیا به سازنده باصلاحیت همراه با ناظران و مجریان آزمایشگاه تحویل شود، و در این بین وزارت راه و شهرسازی کمک‌کننده باشد و وقت بیشتری بگذارد تا بتواند با وزارت کشور به تعامل بهتری برسد و پروژه‌های ساختمانی به سازنده‌های دارای صلاحیت ارجاع شوند.
وی ادامه داد: ما در کل دنیا، تنها کشوری هستیم(به جز سه کشور جهان سوم) که افراد فاقد صلاحیت هم وارد حوزه ساخت و ساز می‌شوند، در صورتی که در کل دنیا ساخت و ساز تنها توسط سازندگان و انبوه‌سازان دارای صلاحیت و پروانه اشتغال انجام می‌گیرد.
سعادت نژاد به تاسیس شرکت‌های بازرسی اشاره کرد و تصریح کرد: اگر بتوانیم شرکت‌های بازرسی راه‌اندازی کنیم، می‌توانیم ناظران را بصورت مشاور، همراه داشته باشیم ولی در حال حاضر که ما هیچگونه بازرسی و کنترلی نداریم اگر ناظرمان هم انتخابی شود انگار بازرسان و قاضی‌‌مان را هم خودمان انتخاب کرده‌ایم. کدام متهمی قاضی را خودش انتخاب می‌کند؟ باید کسی باشد که پروژه را کنترل کند. باید فرمولی تحت نظر وزارت راه و شهرسازی و سازمان نظام مهندسی در نظر گرفته شود که سیستم ارجاع در عین داشتن یک ساختار شفاف، قانونمند هم باشد.
صنعتی‌سازی نیازمند تیراژ بالا و تولید دائم
عضو هیئت مدیره انجمن صنفی کارفرمایی انبوه سازان مسکن و ساختمان استان تهران در مورد تاخیر انبوه‌سازان در صنعتی‌سازی در ایران گفت: به دلیل انواع بروکراسی‌های سنگین و تحریم کشور، امکان خرید دستگاه‌های صنعتی چندین میلیون دلاری را نداریم و هنوز ساخت و ساز صنعتی در ایران رواج نیافته است.
وی ادامه داد: صنعتی‌سازی نیاز به ثبات دارد، وقتی می‌گوییم صنعتی‌سازی یعنی بتوانیم با دستگاه‌ها مدام کار کنیم، پس باید بحث تحریم‌ها و مشکلات واردات رفع شود و همچنین مطمئن شویم که اگر قرار است صنعتی‌سازی کنیم تا ده سال دیگر بتوانیم ده هزار پروژه را جلو ببریم نه اینکه الان ما در یک سال با اینهمه مشکلات هزار واحد هم نمی‌توانیم بسازیم و پشت هم قوانین عوض می‌شود و باعث شده دوستانی هم که دستگاه‌های صنعتی را وارد کرده اند تقریبا همه ورشکسته شوند.
به گفته سعادت نژاد، سیستم صنعتی هزینه اولیه بسیار بالایی دارد و نیاز به تیراژ و تولید دائم دارد و ما با تغییر قوانین باعث شده‌ایم همین کارخانه‌های صنعتی سازی و دانش بنیان ُهم از بین بروند.
رئیس انجمن سازندگان شهر تهران، نمایشگاه بیست و پنجم صنعت ساختمان را به دلیل وضع موجود و شرایط پساجنگ خلوت‌تر از نمایشگاه‌های پیشین دانست و گفت: نمایشگاه بیست و پنجم صنعت ساختمان رونق قبلی را ندارد، متاسفانه صنعت ساختمان در رکود کامل به سر می برد.
