تیغ تخریب بر گردن درختان پارک لاله
حسین آخانی، استاد گیاهشناسی دانشگاه تهران:
خبرهای کشیدن حصار در بخش جنوبی پارک لاله در فضای رسانه‌ای کشور پر شده است، درست چند هفته بعد از خبرهای احداث مسجد در پارک قیطریه.
برای من پارک لاله ازچهار جهت اهمیت دارد:
این پارک تنها فضای سبز مجاور بزرگترین و قدیمی‌ترین دانشگاه کشور است. دانشگاهی که در قلب شهر تهران از داشتن یک کمپوس (فضای بیرونی) مناسب محروم است.
این پارک تنها جایی است که دانشجویان می‌توانند با دوستان خود در آنجا قدم بزنند و زیباترین خاطرات دوران تحصیل خود را بگذرانند.
شک ندارم که هزاران دانشجو در همین پارک بزرگترین تصمیم خود را در فضای زیبای پارک برای تشکیل زندگی مشترک را گرفته‌اند.
آرزو داشتم که روزی پارک لاله را به باغ گیاهشناسی تبدیل کنم تا دانشگاهی باز باشد برای شهر تا کودکان، دانش آموزان و دانشجویان و مردم با دنیای گیاهان آشنا شوند.
بعد از چندین سال مذاکره مفصل و جلسات متعدد، هیئت مدیره سازمان بوستان‌ها و فضای سبز شهر تهران – علیرغم موافقت‌های اولیه – با آن مخالفت کرد.
دلیل مخالفت این بود که این پارک قدیمی است و به هیچ عنوان نباید به آن دست زد! بعد توافق شد که باغ گیاهشناسی در دو سوی اتوبان چمران در مجاور برج میلاد و دانشگاه تهران ساخته شود.
توافق انجام شد، تفاهم نامه امضا شد، شورا آن را مصوب کرد ولی به دلایل نامعلوم به مرحله اجرا نرسید.
پارک لاله تنها پارک تهران است که کلیه گیاهان آن نقشه‌برداری شده و در وب سایت سازمان بوستان‌ها تمامی اطلاعات و نقشه پراکنش گیاهان آن تکمیل شده است.
در این پروژه که توسط اینجانب در دانشگاه تهران انجام شده است، بایستی بزودی با نصب پلاک، شامل نام‌های علمی و فارسی و پراکنش در داخل پارک و با استفاده از کدQR ، علاقه‌مندان بتوانند اطلاعات دقیق‌تر شامل عکس‌های دقیق و پراکنش آن را بدست آورند.
پارک لاله تنها پارکی است که در آن درخت انجیلی (Parrotia persica) بیش از نیم قرن پیش کاشته شده است و به همین دلیل ارزش و اعتبار حفاظتی بسیار بالایی دارد.
من در ۱۳ اردیبهشت جاری با آقای مهندس مختاری رئیس سازمان بوستان‌ها و فضای سبز تهران در خصوص دلیل این حصارکشی پرسیدم.
ایشان به من قول دادند که انجا هیچ درختی قطع نمی‌شود. حتی از من خواستند بروم و آنجا را ببینم. روز شنبه ۱۵ اردیبهشت به پارک رفتم و با صحنه‌های نگران کننده‌ای مواجه شدم.
آنچه از لابلای حصار دیده شد، گود برداری و ایجاد سازه‌ای (شبیه دستشویی) به مساحت تقریبی حدود ۲۰۰-۵۰۰ متر مربع است.
در گفتگوی دوباره خود با اقای مهندس مختاری متوجه شدم که ماجرا جدی است و برنامه تغییر آن محل برای اهداف فرهنگی وجود دارد. اگر چه ایشان مدعی عدم قطع درخت بود ولی تغییراتی که بناست انجام شود باعث تهدید این زیست بوم شهری و به مرور باعث خشک شده درختان خواهد شد.
جنوب پارک لاله از نظر گونه‌های درختی متنوع‌ترین و اتقاقا دارای گونه‌های بومی است و با توجه به انبوه درختان، سیمای جنگی شمال کشور را در ذهن تداعی می‌کند.
من به یاد می‌آورم در فروردین ۱۴۰۱، وقتی برای ایجاد موزه علم در زمین‌های در اختیار دانشگاه تهران واقع در ملا صدرا چندین درخت سرو نقره ای آمریکایی – که ارزش‌های اکولوژیک چندانی برای شهر ندارند – قطع شدند، آقای مختاری و ماموران شهرداری محکم جلوی آن ایستاد.
آقای مختاری، به عنوان کسی که خود را حافظ درختان تهران می‌داند، و شورای شهر تهران وظیفه دارند جلوی این تغییر کاربری تحت هر عنوان و با هر هدفی بیایستد؛ رفتارهای تهاجمی اینچنینی به فضای سبز باب درخت کشی در شهر باز خواهد شد و اگر هزاران پلاکارد هم با عنوان “ زنده باد درخت“ نصب شود، کسی آن را باور نمی‌کند.
